Święto Konstytucji 3 maja

W poniedziałek, 3 maja 2021 r. przypada 230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja – uznawanej przez wielu za pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji Stanów Zjednoczonych)

3 maja 1791 r. na Zamku Królewskim w Warszawie Sejm Wielki uchwalił Konstytucję 3 maja.

Była to ustawa zasadnicza regulująca organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli. Jedenaście artykułów Konstytucji wprowadzało trójpodział władzy, monarchię dziedziczną, opiekę prawną nad chłopami i mieszczaństwem oraz znosiło liberum veto. Mówiła ona również o tym, że sejm miał być zwoływany co dwa lata, a po upływie 25 lat sejm nadzwyczajny miał wprowadzać zmiany w Konstytucji.

Konstytucja obowiązywała tylko przez rok. Została unieważniona przez armię rosyjską i magnatów z konfederacji targowickiej po przegranej wojnie polsko-rosyjskiej.

Pomimo tego pamięć o drugiej w dziejach świata spisanej konstytucji, na tamte czasy uznawanej za postępowy dokument, nadal żyła. Przez kolejne pokolenia pomagała podtrzymywać polskie dążenia do odzyskania niepodległości. Była uznawana za ukoronowanie wszystkiego, co dobre i oświecone w polskiej historii i kulturze.

Przez niemal cały wiek XIX obchodzenie rocznicy Konstytucji było zakazane przez zaborców. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku Święto Konstytucji 3 Maja obchodzono jako najważniejsze święto państwowe – ustanowione uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 29 kwietnia 1919. Po zakończeniu II wojny światowej, w nowej komunistycznej rzeczywistości ustrojowej, zaprzestano obchodzenia tej rocznicy. Zastąpiono ją obchodami 1 Maja – święta pracy, a w 1951 r. oficjalnie zniesiono.

Dopiero za sprawą „Solidarności” w roku 1981 powrócono do obchodów 3 maja, a po zmianie ustroju od 1990 r. (uchwała sejmu z kwietnia 1990 r.) stało się jednym z najważniejszych polskich świąt.

Zachęcamy do rozwiązania quizu przygotowanego w związku z 230. rocznicą Konstytucji 3 Maja https://quizizz.com/admin/quiz/607321825dc0e7001b2c0a45

oraz zapoznania się z tekstem ustawy zasadniczej dostępnej na stronie sejmu http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/kpol/1791.html