Obowiązek oceniania efektywności pomocy udzielanej uczniom w czasie bieżącej pracy nauczyciela i wychowawcy

Przepisy dotyczące zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej wskazują na obowiązek oceniania efektywności udzielonej pomocy i formułowania wniosków dotyczących dalszych działań mających na celu poprawę funkcjonowania ucznia.

Zgodnie z § 20 ust. 9 Rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści udzielający pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniowi w formach, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt. 1-3, ust. 2 pkt. 1-7, ust. 3 pkt. 1-4 oraz ust. 4 pkt. 1, oceniają efektywność udzielonej pomocy i formułują wnioski dotyczące dalszych działań mających na celu poprawę funkcjonowania ucznia.

W odniesieniu do szkół (z wyjątkiem szkoły dla dorosłych, branżowej szkoły II stopnia prowadzącej kształcenie w formie stacjonarnej lub zaocznej i szkoły policealnej prowadzącej kształcenie w formie stacjonarnej lub zaocznej) wymieniony przepis dotyczy zajęć wymienionych w ust. 2 pkt. 1-7 rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r., czyli:

  1. klas terapeutycznych,
  2. zajęć rozwijających uzdolnienia,
  3. zajęć rozwijających umiejętności uczenia się,
  4. zajęć dydaktyczno-wyrównawczych,
  5. zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym,
  6. zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu – w przypadku uczniów szkół podstawowych oraz uczniów szkół ponadpodstawowych,
  7. zindywidualizowanej ścieżki kształcenia.

Wskazany przepis jednoznacznie wskazuje, że ocena efektywności i formułowanie wniosków do dalszej pracy dotyczy konkretnych form zajęć, wśród których nie wymienia się pomocy udzielanej uczniom w trakcie bieżącej pracy. Wśród wymienionych form nie wymienia się bieżącej pracy                     z uczniem.

Istnieje obowiązek oceniania efektywności pomocy udzielanej uczniom w czasie bieżącej pracy

Trzeba pamiętać, że bieżąca praca z uczniami wymaga również refleksji nauczycieli nad stosowanymi formami wsparcia uczniów i efektami dla funkcjonowania ucznia. Bez tego nie byłoby możliwe rzetelne realizowanie zadań wymienionych w 20 ust. 1 pkt. 1-4 rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r, do których należą:

  • rozpoznawanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów,
  • określanie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów,
  • rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie uczniów i ich uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły lub placówki,
  • podejmowanie działań sprzyjających rozwojowi kompetencji oraz potencjału uczniów                      w celu podnoszenia efektywności uczenia się i poprawy ich funkcjonowania.

Przepisy nie zobowiązują do dokumentowania efektywności pomocy udzielanej uczniom w czasie bieżącej pracy. Natomiast nie zwalniają nauczycieli z prowadzenia obserwacji funkcjonowania uczniów i bieżącego modyfikowania/dostosowywania sposobów pracy z danym uczniem w bieżącej pracy. Oznacza to, że również w tym zakresie nauczyciele powinni weryfikować, czy podejmowane przez nich działania przynoszą spodziewane efekty.

Za planowanie i koordynowanie udzielanego uczniom wsparcia w trakcie bieżącej pracy i w ramach zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów odpowiada wychowawca klasy
(§ 20 ust. 1-4 rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r.).

Autor: Marzenna Czarnocka